Gebelikte 5 ay bittiğinde hamileliğin tam ortası denebilecek bir haftaya gelinmiş oluyor. Bebeğin hızla büyüdüğü 5. ay gebeliğin 17 ila 20 haftalarını kapsıyor. Anne adayları gebeliğin hala ikinci trimesterinde bulunuyor.
Hamileliğin 5. ayı artık karnın büyümeye başladığı bir dönem. Dolayısıyla artık birçok farklı detaya dikkat etmek gerekiyor. Dışarıdan bakıldığında hamile olduğunuz artık anlaşılmaya başlanacak. Bu aylardan itibaren anne adayının artık hamile giyim reyonundan giyinmesi gerekiyor.
İçerik
Hamileliğin beşinci ayıyla birlikte yeme içme konularında bazı ek detaylara dikkat etmek gerekiyor. Anne adayları bu noktadan sonra hızla kilo almaya başlayacaktır. Dolayısıyla bebeğin beslenmesini etkilemeden ama gereksiz kilo almaya neden olmayacak şekilde beslenmek gerekiyor. Kilolu anne adayları, doğru beslenme için diyetisyene başvurmalıdır. Aşırı kilo alımı bebekte ve annede şeker sorunlarına neden olabilir.
Hamileliğin 5. ayında içinde bulunduğunuz mevsime uygun balıklardan, sebzelerden ve meyvelerden tüketebilirsiniz. Günde bir yumurtayı, çiğ kuruyemişlerden özellikle ceviz ve bademi günlük beslenmenize mutlaka dahil etmelisiniz. Meyve konusunda aşırıya kaçmamanız önemlidir çünkü içeriğindeki fruktoz şekeri vücuda zarar verebilir.
Gebeliğin bu haftalarından sonra artık tuz tüketimine dikkat etmelisiniz. Bazen ne kadar dikkat etseniz bile tansiyon sorunu yaşayabilirsiniz. Gebelikte tansiyon tehlikeli olduğundan tuzdan, aşırı kafeinden uzak durmanızda yarar var.
Gebeliğin başında olduğu gibi alkol, sigara ve stresten uzak durmaya devam etmenizde yarar var. Düşük tehlikesi ortadan kalkmış olsa da doktorun önermediği bitki çaylarını da tüketmemek gerekiyor.
Gebeliğin beşinci ayıyla birlikte bebek artık daha hızlı büyümeye ve anneden daha fazla besin almaya başlayacaktır. Bu noktadan sonra kahvaltılarınızda yumurta sayısını yiyebiliyorsanız ikiye çıkartabilirsiniz. Günlük beslenme planınızda dengeli beslenmeye özen göstermelisiniz.
Öğünlerde tabağınızda tek tip besine ağırlık vermemeli; sebze, hayvansal protein, kükürtlü sebzelerden soğan, sarımsak, bakliyat, süt ürünü gibi yüksek besin değerli ve çeşitli tabaklar hazırlamalısınız.
Hamileliğin 5. ayıyla birlikte karın büyümeye başlayacağından anne adayları egzersiz yapmaya çekinebilir. Engel bir durum söz konusu olmadıkça karnınıza yüklenmeden egzersiz yapmaya devam edebilirsiniz. Hatta egzersiz sayesinde vücutta olan ağrılardan da kurtulabilirsiniz. Bu noktadan sonra vücudun esnekliğini korumaya sağlamak; doğumun kolay olmasına fayda sağlayacaktır.
Hamileliğin 5. Ayında hamilelik yogasına ve pilatese devam edilebilir. Klasik egzersizler de yapılabilir ama göbeğin üstüne yük verilen, karın kaslarını harekete geçiren hareketlerden uzak durulmalıdır. Bu aylar için de en güzel egzersiz tempolu yürüyüştür.
Hamileliğin beşinci ayına geldiğinizde ilk zamanlara göre kendinizi biraz daha ağır hissedebilirsiniz. Bu durum spor yapmanıza engel olabilir. Gebeliğin gidişatına yönelik riskler söz konusuysa da egzersize artık ara vermelisiniz.
Hamileliğin beşinci ayında cinsel ilişkiye girmekte genel anlamda bir sıkıntı yoktur. Elbette doktor kontrollerine, doktor önerisiyle yasak durumu söz konusu değilse cinsel ilişki yaşanabilir. Hamileliğin önemli tabularından cinsellik, bazen sağlıksal açıdan bir sorun olmasa bile çiftler tarafından aşılamamaktadır.
Hamileliğin beşinci ayında bazı ayrıntılara dikkat ederek cinsel ilişkide bulunmakta sakınca yoktur. İlişkide en önemli detay annenin rahatıdır. Her şeyden önce anne adaylarının ilişki öncesinde gergin olmaması gerekir. Birçok kadın, bebeğine zarar gelecek korkusuyla hamilelik döneminde ilişkiden kaçınmaktadır. Annenin karnına baskı yapılmaması önemli bir detaydır.
Hamileliğin beşinci ayından itibaren anne adaylarında nadir de olsa bazı riskler görülebilir. Çok seyrek olarak kanama devam etmesi sorunu yaşanabilir. Amniyon sıvısında sızıntı söz konusu olabilir.
Plasentanın konumuna bağlı sorunlar yaşanabilir. Tüm bunlar cinselliğe engel olacak durumlardır. Daha önce düşük ya da ölü doğum yapmış annelere de cinsellik genellikle önerilmez.
Hamilelikte beşinci aya girilmesiyle birlikte ilk zamanlara oranla daha fazla şeye dikkat etmek gerekir. Hamileliğin bu döneminde annenin giyim açısından rahat olması, ani hareketlere dikkat etmesi gerekir. Anne artık yüksek noktalara kesinlikle uzanmamalıdır.
Hamileliğin beşinci ayında anne adayları artık sadece gebe reyonlarından giyinmelidir. Gebe reyonlarındaki kıyafetler annelerin ve bebeğin rahatı düşünülerek tasarlandığından; hamilelikteki rahatsızlıkları en alt seviyeye indirir. Özellikle pantolon alırken mutlaka gebe pantolonu olmasına ve karın, kalça kısmınızı sıkmamasına dikkat etmelisiniz.
Hamileliğin beşinci ayından itibaren artık iç giyim konusunda daha hassas olmalısınız. Hem hijyen hem rahatlık ön planda olmalıdır. Özellikle sütyen seçimine çok dikkat etmelisiniz. Göğüslerin sıkıştırılmaması çok önemlidir. Alacağınız iç çamaşırlarının pamuklu kumaştan ve esnek olması gerekiyor.
Hamileliğin beşinci ayında standart olarak gebelik izlemi yapılmaktadır. Buna ek olarak beşinci ayın sonuna denk gelen 20. hafta veya sonrasında detaylı ultrason tetkiki yapılmaktadır. Yapılan eski testlerin sonucuna bakılarak gerek görülürse amniyonsentez uygulaması da yapılmaktadır.
Hamileliğin beşinci ayında kan tahlili gerektirecek bir durum yoktur. Annenin farklı şikayetleri varsa doktorunuz kan tahlili isteyerek teşhis koymak isteyebilir. Bunun dışında bebeğin takibi için de herhangi bir kan testi istenmez.
Hamileliğin beşinci ayında bebeğin genel durumuna yönelik ultrason takibi yapılmaktadır. Ultrason ile rahmin genel durumu, plasentaya yönelik detaylar iyice incelenir.
Ek olarak 20. hafta tamamlandığında bebeğin tüm organlarının ve uzuvlarının incelendiği ayrıntılı ultrason yapılabilir. Ayrıntılı ultrason bebeğin sağlık durumu hakkında önemli bilgiler içermekte ve var olan bazı hastalıkların önceden tahmin edilmesine yaramaktadır.
Hamileliğin bu ayındaki en önemli değişiklik annenin bebeğin hareketlerini hissetmeye başlamasıdır. Hareketleri bazı anneler 17-18 haftalarda hissederken; bazıları 20-10 haftalarda hissedebilir.
Hareketlerin hissedilmesi ve karnın artık büyümeye başlamasıyla anne adaylarında duygusal bağlılık daha fazla artmaktadır. Gebeliğin ilerlemesine bağlı olarak farklı şikayetler de başlamıştır.
Rahmin büyümesine ve ağırlığın artmasına bağlı olarak annede bel ağrıları başlamaktadır. Nefes almada güçlük, mideye baskıdan dolayı reflü bu ayın en sık görülen şikayetleridir.
Bebeğin büyümesine bağlı olarak artık vücutta çatlaklar oluşmaya başlayabilir. Önlem alırsanız; çatlakların oluşumunu engelleme şansınız vardır. Badem yağı, çatlak için üretilmiş hazır kremler, kakao yağı çatlakların engellenmesine yardımcı olmaktadır.
Anne duygusallığını yavaş yavaş kontrol altına almaya başlamıştır. Sebepsiz ağlamalar azalmıştır ama bebeğin kendini hissettirmesiyle duygusallık yine tavan yapar. Düşük riskinin yok olmuş olması, ilk belirtilerin tamamen kaybolması annenin gerginliğini de azaltmıştır.
Gebeliğin ilk haftalarındaki kadar olmasa da hamileliğin beşinci ayında da bir takım tehlikeler söz konusudur. Karşılaşabilecek sorunlarda annenin ya da başka birinin hatası yoktur yani elinizde olmadan gebeliğiniz sıkıntıya girebilir. Karşınıza çıkacak tehlikelerde doğum tarihini etkileyecek detaylar olabilir.
Plasenta previa bu aylardan sonra en sık görülen tehdittir. Plasentanın bebek ve doğum kanalı arasında konumlanması olarak tanımlanan bu rahatsızlık devam ettiğinde normal doğum ihtimali ortadan kalkmaktadır.
Gebeliğin son aylarında kanamaya neden olan bu rahatsızlık 5. ay gibi erken dönemde tespit edilebilir. Oluşan kanama annenin ve bebeğin hayatını tehlikeye sokabilir.
Gebelik ilerledikçe amniyon sıvısında sızıntı görülmesi gibi bir durum söz konusudur. Sıvının sızıntı şeklinde azalması bebeğin amniyon sıvısı olmadan yaşamasına engel olmaktadır. Bu nedenle her gebelik izleminde amniyon sıvısının ölçümü de yapılır. Sıvının çok azalmış olması, sızıntının artması gebenin hastanede takip edilmesine neden olabilir.
Gebeliğin orta kısmından sonra tansiyon problemi ortaya çıkabilir. Gebelik tansiyonu oldukça tehlikeli olup tansiyon yükselmesi halinde bebeği de olumsuz etkileyebilir. Gebelik mümkün olduğunca devam ettirilir ve sorun hala çözülmezse doğum önerilir.
Bu haftalardan itibaren maalesef erken doğum riski ortaya çıkmaktadır. Gebeliğin 5 ve 6 aylarında gerçekleşen doğumlarda bebeğin hayatta kalma olasılığı ne yazık ki düşüktür.
Erken doğum riski görüldüğünde anneye tam istirahat önerilir ve gerekirse hastanede takip yapılır. Doğumun geç olmasını sağlayacak destek tedaviler uygulanabilir.
Hamileliğin beşinci ayı 17. hafta başlayıp 20. hafta ile sonlanmaktadır. Bu ay içindeki her hafta bebeğin büyümesinde önemli bir sıçrayıştır. Bebek hızla kilo almaya ve yağ dokusunu fazlalaştırmaya başlar.
Plasenta önceki haftalarda bebekten küçük boyuttayken; bu hafta itibariyle artık bebeğin boyu plasentayla aynı seviyeye gelmiştir. Artık anne adayı da hızla kilo almaya başlar. Bebeğin akciğerlerindeki gelişim bu hafta hızlanmaktadır. Bebeğin kalp atışı artık daha hızlıdır ve kalp günde 40 litreye kadar kan pompalar.
Bu haftada bebeğin görüntüsü artık tam bir bebek gibidir. Tüm hatlar net bir şekilde oluşmuştur. Bu hafta sonunda bebeğin kilosu ortalama 100 ila 150 gram arasındadır. Bebeğin boyu ise 14 cm’e ulaşmıştır.
Yumuşak kıkırdak dokusunun iyice sertleştiği bu haftada bebeğin tekmeleri daha net hissedilmektedir. Bebeğin hareketlerini şuan için sadece anne hissedebilir.
Kemik gelişiminin hızlandığı bu dönemde anne kalsiyum bakımından zengin beslenmelidir. Doktorunuz bu ay vitamin takviyesi önerirse mutlaka ihmal etmeden kullanmalısınız.
Bu haftada bebeğin beyni yeni bir şey daha öğrenmiştir. Bebek bulunduğu yeri hafızasına kaydeder ve dilerse hep burada durabileceği gibi hareket edip tekrar eski yerine dönebilir. Bebek bu haftalarda annesinin karnında oldukça keyiflidir. Artık annesinin sesini tanıyan bebek dünyaya gelince bu sebepten annesinin sesini aramaktadır.
Bebeğiniz artık gün içinde bol bol uyumaktadır. Uykuya geçişiyle birlikte ortalama 2 saat uyku halindedir. Bebekler genellikle anne karnında kendilerine belirledikleri yerlerde uyurlar. Bu hafta bebeğin kilosu 150 gram civarında olup boyu 15 ve 16 cm arasında değişmektedir.
Bebeğin kas ve sinir sistemi bu hafta sona erdiğinde tamamen gelişmiş olacaktır. Artık daha fazla refleks yapan, daha sert hareketler yapan bebeğinizi daha sık hissedebilirsiniz. Bebeğiniz kendisiyle konuştuğunuzu anlayacak hale gelmiştir. Bu nedenle bu haftadan sonra bebeğinizle sık sık iletişim kurmalısınız.
Bebeğin beyni gelişimini tamamlamaya hızla devam etmektedir. Vücudunun çeşitli bölgelerine dokunabilir ve bunları hafızasına alabilir. Bebek içerde artık kendince oyunlar oynamaktadır.
Bebeğin vücudunu koruyan vernix isimli kıvamlı sıvı bebeğin tüm vücudunu sarmıştır. Bu sıvı doğuma yakın tarihlerde yavaş yavaş kaybolacaktır ama bazı bebekler doğumlarında bu sıvıdan kalan az bir miktarı üzerlerinde taşılar.
19. gebelik haftasında bebeğin boyu 25 cm’e ulaşmış olup kilosu 250 grama kadar gelmiştir Bebek 19. haftadan itibaren artık daha hızlı kilo almaya ve uzamaya devam edecektir. Bebeğin organ gelişimi genel olarak tamamlanmış olup artık kilo alıp dolgunlaşma sürecine geçecektir.
Gebeliğin 20. haftasında bebeğin tüyleri ve saçları oluşabilir. Bazı inanışlara göre bu tüylenmeler annede mide yanmasına sebep olmaktadır ama bu inanış aslen bilimsel anlamda netliği olmayan bir inanıştır.
Bebek bu haftada annesinin sesine artık iyice alışmıştır. Anne konuştuğunda uyanıksa tepki verebilir. Annenin sesine karşı bebek içerde tekme atabilir, yer değiştirebilir. Bebeğin sevginizi hissedebilmesi adına onu elinizle sevebilir; onunla konuşabilirsiniz. Hatta artık bebeğe hafiften müzik dinletmeye başlayabilirsiniz. Bu tür davranışlarınız bebeğin kişilik oluşumunun en üst seviyede olduğu bu haftalarda oldukça etkili olacaktır.
20. haftada tüm organlar oluşmuştur ve incelemesi ayrıntılı ultrason ile yapılır. Bunun yanında bebeğin tırnakları da artık kalınlaşmaya başlamıştır. Zayıf annelerde bebeğin kalp atışları stetoskop ile duyulabilir. Bunun için bebeğin konumunu iyi yakalamalı ve kalbinin olduğu noktadan dinleme yapmalısınız.
Gebeliğin 20. haftasında bebeğin kilosu yaklaşık olarak 300-400 gram arasında değişmektedir. Boyu ise 25-26 cm civarındadır. Bu haftadan sonra bebeğin boy ölçümü artık daha farklı yapılmaktadır. Önceden baş ve pop arası mesafe ile boy ölçüsü tanımlanırken artık baştan topuğa ölçüm yapılmaktadır. Bebeğin bu haftaya kadar karnına doğru kıvrımlı duran bacakları artık daha açık pozisyondadır.