Haram, İslamiyet’te Allah tarafından yasaklı ilan edilmiş unsurlardır. Günahlarla haram arasında büyük bir fark olup kulların haram kılınan hiçbir şeye yaklaşmamaları vurgulanmıştır.

Kuran-ı Kerim’de insanlara bazı davranışları, alışkanlıkları, yiyecek ve içecekleri haram kılan Allah, insanların bu yasaklara uymaması durumunda cezalandırılacaklarını da belirtmiştir. İslamiyet dinine göre yalnızca Allah tarafından konulan kurallar çerçevesinde yaşaması gereken insan, harama helal adını vermemelidir. Aynı şekilde helal olanı da haram olarak değiştirmemelidir. Haram olandan sakınmak ve kendini korumak sevap kabul edilmiştir.

Fıkıhta üzerine düşünülerek, Kuran-Kerim’den alıntı yaparak kurallar haline getirilen haram, sözlük anlamı olarak yasaklı sözcüğüyle ifade edilmektedir. İslamiyet’te insanın, yasaklı olan kurallara uyduğunda düzenli ve çok daha sağlıklı bir hayatı olacağına inanılır.

Haram Nedir?

İslam dininde Allah tarafından yapılmaması kesin ifadelerle emredilmiş durumlara haram ismi verilmektedir. Yasaklı olan tüm eylemleri öğrenmek isteyen insan ya Kuran-ı Kerim’i okumalı ya da fıkıh üzerine araştırma yapmalıdır. Bunun dışında Kuran’da yer almayan ancak Hz.Muhammed tarafından belirtilen haramlar da vardır. Bu haramlar sahih hadislere dayanan güvenilir bilgilerdir. Hz. Muhammed tarafından vurgulanan ve haramın detaylarını anlatan sahih hadislerde, kişinin dikkatli olması gerektiği vurgulanmıştır. Haram ve harama yakın kabul edilen her şeyden uzak kalınması gerektiği, şüpheye yer bırakılmaması gerektiği belirtilmiştir.

Haram, Müslümanların inanışına göre çirkin ve zararlı olandır. Yenmemesi gereken ve yasaklı olan her besin insan sağlığı için tehlikeli kabul edilmektedir.

Haram Çeşitleri Nelerdir?

Haram iki ayrı türe ayrılmaktadır. İlk haram, haram li-aynihîdir. Haram li- aynihî; kişinin kendisinde bulunan kötülükler nedeniyle işlenen haramlardır. Bir nevi temelinde olan harama meyilden kaynaklı haramlardır. Kişi kendi karakterine aykırı gelmeyen ve başkalarına zarar verebilen davranışların içine girebilir. Bu tür haram çeşitleri bir fiile bağlanan ve dünyevî sonuçları olan haramlardır.

Bir diğer haram çeşidi ise haram li-gayrihîdir. Haram li gayrihî; normalde helal olan ancak geçici süreliğine haram kabul edilen türlerdir. Sosyal hayat üzerinde düzen sağlayan bu geçici haramlar, insanların bir arada ve huzurlu yaşamasını amaçlamaktadır.

İbadet yapmaktan daha fazla sevap kazandıran haramdan kaçınma, kişinin daha mutlu ve rahat olmasını da sağlamaktadır.

 Haram li-Aynihî Çeşitleri Nelerdir?

Haram li-aynihî kişinin mayasından kaynaklanan haramlardır. Şöyle ki bir kişi zina yaparsa, kendi zevkinin kurbanı olmuş demektir. Aynı şekilde kişinin hırsızlık yapıyor olması kişiliğinin kötü olmasının sonucudur. Alkol içmek, domuz eti yemek, birini öldürmek gibi pek çok çeşidi bulunan haram li-aynihî kişinin yaşamında sağlıksız ve toplum kurallarına aykırı olan yasaklardır. En az birini öldürmek kadar kan ve leş eti yemek de bu gruba dâhildir.

Haram li-Gayrihî Çeşitleri Nelerdir?

Sıradan bir zamanda helal olan ancak belli dönemlerde yasaklı kabul edilen haram li-gayrihî grubu hem hadislerle hem de Kuran ile sabitlenmiştir. Emanete sahip çıkmamak, faize girmek, kumar ile mal kazanmak bunlardan yalnızca birkaçıdır. Kişinin bayram gününde oruç tutması da bu haramlardan biridir. Aynı zamanda bir kimsenin evlenme teklifi ettiği bayana Müslüman başka bir erkeğin evlilik teklifi etmesi de bir o kadar haramdır.

Haram Ölçüsü Nedir?

İslamiyet’te herhangi bir şeyin haram kılınmasında temel ölçüt zarardır. Eğer kişiye zarar veren herhangi bir alışkanlık, besin ya da eylem varsa bu durumda haram kılınması gereklidir. Haramda kıstaslardan bir diğeri topluma aykırı olunmasıdır. Bireylerin sergilemiş olduğu davranışlar toplumun huzurunu kaçırarak, çatışmaya neden olacak türdense bu davranışlar haram kategorisine dâhil edilmiştir.

Görünümü ve tadı kötü olan, kokusu rahatsız edici olan, aileyi ve sağlığı tehdit eden her şey haramdır. İslamiyet’te rastgele haram kılınmış hiçbir şey yoktur. Tüm kurallar belli ölçütler doğrultusunda koyulmuştur.

Kişi Harama Bulaşırsa Ne Olur?

Müslümanların en sık sorduğu ve sürekli akıllarda yer eden sorulardan biri haram işlemenin bedelidir. Kişi haram li-aynihî haramlarından herhangi birini işler ve tövbe etmeden vefat ederse İslam fıtratı üzerine ölmez. İmanını kaybetmiş olarak vefat eder. Eğer haramı bilip yine de işlerse bu durumda cehennem azabını kabul etmiş demektir. Yaptıktan sonra farkına varıp tövbesini ederse bu durumda affı Allah’a bırakılmıştır. Kişi yaptığının bilincinde olur ve tekrarlamamaya çaba sarf ederse bu durumda Allah’ın affına mazhar olabilir.