KPSS, meslek hayatına adım atmak isteyen bireylerin tabi tutulduğu birkaç sınava verilen genel isimdir. Birkaç ayrı alandan ve mesleki testlerden oluşan bu sınava her yıl milyonlarca aday katılmaktadır. Türkiye genelinde kamuda çalışan adaylardan biri olmak için KPSS barajını muhakkak atlatmış olmanız gerekmektedir.
Yaklaşık 14 ayrı alandan meydana gelen sınavda kişiler mezun oldukları üniversite ya da lise bölümlerine göre seçimler yapmaktadırlar. Üniversite mezunları ve lise mezunlarının girdiği KPSS ise ayrıdır. Birbirinden ayrı tarihte, ayrı alan ve sorulardan oluşan bu sınavlar genel olarak KPSS adını almaktadır. Sınavın sonunda aldığınız puanlar, sizin diğer adaylarla beraber tercih şansınızı oluşturacak ve kazanıp kazanmadığınızı ortaya çıkaracaktır.
İçerik
Lisans KPSS, üniversitenin herhangi bir bölümünden mezun olan adayların katıldığı KPSS’dir. Adaylar, kamuda görev alabilmek için sınavda sorulan soruları çözmeli daha sonra aldıkları puana bağlı olarak tercihte bulunmalıdır. Lisans KPSS, 4 yıllık üniversite mezunu olan adayların devletin herhangi bir biriminde görev almaları için yapılmaktadır.
KPSS’nin 3 ayrı türü bulunmaktadır. Bunlardan ilki 4 yıllık fakülte mezunlarının katıldığı KPSS’dir. İkincisi ise 2 yıllık üniversite mezunlarının katıldığı KPSS’dir. İki yıllık bölümlerden herhangi birini okuyup daha sonra kamuda görev almak isteyen herkes bu sınava katılabilmektedir. 2 yıllık bölüm mezunlarının katıldığı KPSS’ye ön lisans sınavı adı verilmektedir.
KPSS’nin üçüncü türü ise lise mezunlarının katıldığı türdür. Bu sınava lisenin meslek bölümünden mezun olmuş olan adaylar katılmaktadır. Çoğunluğun sağlık meslek lisesi mezunu adaylar olduğunu söylemek doğru olacaktır.
KPSS’ye lise mezunu olan adaylar katılabilmektedir. Bu adaylar KPSS 2 olarak adlandırılan sınava tabidirler. Ön lisans mezunu olan bireyler de aynı şekilde KPSS 2’ye katılmaya hak kazanan adaylardır. Üniversitenin herhangi 2 yıllık bölümü mezunu olanlar, sınava katılma hakkına sahiptir.
4 yıllık fakültelerden herhangi birinden mezun olan her aday, KPSS’ye girebilmektedir. Bu durum yalnızca 4 yıllıklar için değil daha yüksek eğitim almış kişiler için de geçerlidir. Yüksek lisans yaparken aynı zamanda KPSS’ye girmenizde herhangi bir engel yoktur. Aynı durum doktora için de geçerlidir.
KPSS’ye giren adaylar A kadro ve B kadro durumuna göre sınav girişi yapmaktadır. Fakülteniz ve bölümünüz bu açıdan önemlidir.
KPSS’de A grubu kadro ile kastedilen atanacak kişilerin; başbakanlık, bakanlıklar, müsteşarlıklar ve bağımsız genel müdürlüklere atanması durumudur. Bu kadroda KPSS’nin yanı sıra kurumların özel olarak uyguladığı eleme sınavları da mevcuttur. Başbakanlığın herhangi bir biriminde görev almak için önce KPSS’ye girmeli daha sonra kurumun kendi yaptığı sınavlara katılmalısınız. Bu kadro içinde kastedilen diğer tüm kurumlar için durum aynıdır.
KPSS A grubuna hukuk, iktisat, mimarlık, fen edebiyat ve mühendislik fakültesi mezunları katılmaktadır. KPSS A’da uzmanlık soruları sorulmakta, adaylar bu soruların yanında herkesin çözmek zorunda olduğu genel kültür-genel yetenek testlerini de çözmek zorundadırlar.
Lise mezunlarının dâhil olduğu kadro olarak tanımlanabilen B ve C kadroları, farklı şartlarla çalışan almaktadır. Öncelik mülakat ya da sınavlar değildir. KPSS’ye girdikten sonra puanınızın yeterli olması durumunda askerliğiniz, sağlığınız ve sicil kaydınız önceliklidir. Belli bir taban puanı bulunmadığı için sınavdan aldığınız 60 ya da 85 belirleyici değildir. Önemli olan katılanların alacağı puan içindeki derecenizdir.
Memur, hizmetli, hemşire, güvenlik görevlisi ve koruma olmak isteyen adayların katıldığı bu grupta meslek yeterliliği esastır. Sınavdan alınan puanın yanında şartların sağlanması da önemlidir.
KPSS’nin hangi alanından sınava girerseniz girin temel amacınız devlette iş bulabilmektir. Kamu çalışanlarından biri olup devlet güvencesi kazanabilmek için KPSS öncelikli kabul edilmektedir. Bu nedenle mezun olduktan sonra yıllarca sürse dahi KPSS’ye hazırlanılmaya devam edilmektedir. KPSS, kamu bünyesinde görev alma fırsatı verdiği için en önemli sınavlar arasında yer almaktadır.
KPSS ön lisansta adaylar genel kültür, genel yetenek sınavlarına katılmaktadırlar. Genel yetenek aşamasında adaylar Türkçe ve matematik sorularını yanıtlarlar. Türkçede; sözcükte anlam, cümlede anlam, paragraf soruları sorulmaktadır. En fazla sorunun paragraftan sorulduğu bilinmektedir. Sözel mantık, akıl yürütme, yazım kuralları ve dil bilgisi de diğer konular arasında yer almaktadır.
Matematikte adayları bekleyen konular; temel matematik, sayısal işlemler, problemlerdir. Problemler adayların zorlanmasına neden olan konuların başında gelmektedir. Sayısal akıl yürütme, tablo ve grafik okuma, temel geometri konuların kalan kısmını oluşturmaktadır.
Tarih testinde çıkan konular; Selçuklu Devleti, eski Türk devletleri, Osmanlı dönemi, Atatürk ilke ve inkılapları, çağdaş Türk tarihidir. Coğrafya dersi konular arasında ise Türkiye’nin ekonomik, siyasi ve beşeri özellikleri yer almaktadır. Tüm bunların dışında genel kültür bölümünde adayları bekleyen kamu hukuku, anayasa ve idare soruları yer almaktadır.
KPSS lisans genel kültür, genel yetenek olmak üzere ayrı alanda içeriğe sahiptir. Genel kültür genel yetenekten oluşan bu bölüm, herkes tarafından çözülmek zorundadır. KPSS’ye girmiş olan adaylar 1. oturum olarak değerlendirilen bu bölümde herkesle eşit şartlara sahiptir.
Genel kültür bölümünde tarih, coğrafya ve vatandaşlık soruları yer almaktadır. Tarih konuları arasında; Atatürk ilke ve inkılapları, Selçuklular ve önceki dönem, Osmanlı Devleti dönemi, Kurtuluş Savaşı, İç olaylar ve dış politika yer almaktadır. Coğrafya konuları arasında; Türkiye’nin fiziki, beşeri ve ekonomik özellikleri bulunmaktadır. Vatandaşlık soruları arasında ise; hukuk başlangıcı ve genel kamu hukuku, devletler umumi ve özel hukuku konuları bulunmaktadır.
Adaylar genel yetenek bölümünde Türkçe ve matematik sorularına cevap verirler. Türkçe konuları arasında; sözcükte anlam, cümlede anlam, paragraf, anlatım özellikleri, dil bilgisi ve yazım kuralları yer almaktadır. Aynı zamanda sözel mantık soruları da dikkat çekmektedir. Matematik konuları ise; sayılarla işlem yapma, problemler, tablo grafik okuma ve temel geometri konularından oluşmaktadır. Bunun yanında sayısal mantık yürütme soruları da dikkat çekmektedir.
Lisans KPSS’de genel kültür alanında 60, genel yetenek alanında 60 soru bulunmaktadır. Eğitim bilimleri sınavına girecek olan adaylar için 80 soru yer alırken; hukuk, iktisat, işletme, maliye ve muhasebe sınavına girecek olan adaylara 150 soru sorulmaktadır. ÖABT olarak bilinen öğretmenlik alan sınavında adayları toplam 50 soruluk test beklerken; din hizmetleri sınavında 40 soruluk test bulunmaktadır.
Ön lisans KPSS’ye katılacak olan adaylar için genel yetenek ve genel kültür soru sayısı toplamda 120’dir. Genel yetenek bölümünü oluşturan Türkçe ve matematikte 30’ar soru bulunmakla beraber genel kültür bölümünü oluşturan tarih, vatandaşlık ve coğrafyada da toplamda 60 soru yer almaktadır. Ders bazında soru dağılımı değişmekle beraber tarih, coğrafya, vatandaşlık toplam sayısında oynama olmamaktadır.
KPSS’ye girecek adaylar, A kadro grubuna dâhilse her yıl sınav yapıldığı unutulmamalıdır. A grubu dışında öğretmen adayları için de her yıl KPSS yapılmaktadır. B grubu adaylar içinse sınav her 2 yılda bir kez uygulanmaktadır.
KPSS’ye girmek isteyen adaylar, üniversite mezunu olarak katılmak isterlerse son sınıfta sınava girebilirler fakat atama sürecinde mezun olmuş olmanız gerekmektedir. Bunun yanında adaylar A grubu kadroya dâhilse 35 yaşına kadar sınava girme hakkına sahip olacaklardır. B grubu kadro için böyle bir sınırlandırma yoktur.
KPSS’ye katılmak isteyen adaylar, ÖSYM’nin resmi sayfasını devamlı kontrol etmelidir. Tarihler açıklandıktan sonra Cumartesi ve Pazar günü sınav yapılacağı unutulmamalıdır. Sınav, genel kültür-genel yetenek tek oturumda olacak şekilde iki oturumluk düzenlenmektedir. Cumartesi sabahı genel kültür-genel yetenek sınavı yapılırken öğleden sonra öğretmen adayları için eğitim bilimleri sınavı yapılmaktadır.
Pazar günü ise sabah iktisat, maliye, işletme, muhasebe, hukuk testleri yapılırken öğleden sonraki oturumda uluslararası ilişkiler, kamu yönetimi, istatistik ve ekonometri testleri yapılmaktadır. Bu sınavdan kısa süre sonra öğretmen adayları için ÖABT sınavı yapılmaktadır. Aynı şekilde Pazar günü sabah oturumu ile sınav tamamlanmaktadır.