Mısır, asırlar süren imparatorluklardan beslenen medeniyetler arasında kabul edilmektedir. Birbirinden farklı pek çok dine inanılsa da tanrı ve tanrıça kavramı hiçbir zaman değişmemiş, yüzlerce tanrıya inanılmıştır. Dünya üzerinde var olan hemen her kavrama tanrıların hükmettiğine inanan Mısırlılar,  aşktan suya kadar tüm yaşantılarını tanrı merkezli devam ettirmişlerdir. Çoğunlukla doğa olaylarının sahipleri olarak bilinen tanrı ve tanrıçalara, hayatın olağan düzeninde devam etmesi için adaklar adanırdı. Kimi zaman altın kimi zaman da insan olan bu adaklar yönetimi sağlayan krala ve şartlarına göre değişkenlik gösterirdi.

İlginizi Çekebilir: Mısır’da Yer Alan Dünya’nın 7 Harikasından Keops Piramidi

Tanrı ve tanrıçaların hayvan, insan ve çeşitli nesneler ile sembolleştirilmeleri; duvarlarda ve kalınan evlerde resimlerinin yer alması sık rastlanılan bir durumdur. Özellikle kurt, kedi, tilki, şahin ve insan sembolü tanrıların ne şekilde olduğunu ortaya koymaktadır.

Mısır Tanrıları ve Tanrıçalarının İsimleri ile Özellikleri

Asırlardır süren Mısır inanışları pek çok mitolojik kavram ile bütünleşmiştir. Özellikle tanrı ve tanrıçalar yüzlerce isimle Mısır tarihinde yerini almıştır. Dini törenlerde, sanatta ve günlük hayatta tanrılara olan bağlılık artarak devam etmiştir. Aradan geçen zamana karşın Mısırda çoktanrılı dini inanışta herhangi bir değişiklik olmamıştır.

İşlerin yolunda gitmesi, evliliklerin uzun ve bereketli olması, kuraklığın yaşanamaması ve kralın merhametli davranması için halk tarafından tanrı ve tanrıçalara dua edilmiş, ayinler düzenlenmiştir.

Mısır medeniyetinde; Ra, Renenutet, Andjety, Mahaf, Mandulis gibi yüzlerce tanrı ve tanrıça ismi bulunmaktadır. Bu isimler dışında; Taurt, Nun, Hapi, Onuris, Yah, Yamm, Thoth gibi tanrı ve tanrıçalar da anılmaktaydı.

Güneş Tanrısı Aker ve Özellikleri

Mısır halkının inanışlarına göre Aker isimli tanrı, güneşin doğuşunu ve batışını düzenleyen tanrıdır. Ona yardım eden ikincil tanrılar mevcuttur, ikincil tanrıların her birine Akeru ismi verilmektedir. Günlerin birbiri ardına seyretmesini sağlayan Aker, ufuk çizgisinde bulunmaktadır.

Mısır dilinde Ruti olarak bilinen iki aslanla bağdaştırılan Aker, güneşin zirveye çıktığı günlerde aslan burcundaki değişimlerden dolayı bu ismi almıştır. Aker’e dair tüm çizimlerde iki aslanın sırt sırta verdiği ve aralarından güneşin doğduğu görülür.

Gün geceye ulaşırken Aker, ölüm kapılarını açar ve bekler. Güneşin o kapıdan girmesini sağlar. Ölen herkes de bu kapıdan girerken Aker’den izin almak zorundadır.

Güneş Tanrısı Ra ve İsis’in Özellikleri

Güneşle bağdaşan ve Mısırlıların inanışına göre güneşte olan Ra, yaratıcı tanrı olarak kabul edilmektedir. Sembolü şahin başı olduğu için pek çok çizimde Ra ve Horus birbirine karıştırılır ancak Ra Mısır’ın var olmasını sağlayan en yüce tanrıdır.

Kral olanlara Mısır’ı yönetme hakkı veren Ra, krala SA-Ra unvanının verilmesine izin vermiştir. Ra’nın oğlu anlamına gelen bu kelime, kralın tanrı tarafından gönderildiğinin kanıtıdır.

Mısır inanışının en önemli tanrıçası kabul edilen İsis, anneliği ve doğurganlığı temsil eder. Halkın varlık nedeni olan İsis, büyünün ve tedavinin sahibidir. İyileşmek isteyen herkes İsis’e dua eder ve onun izni ile sağlığına kavuşur. Evrenin en güçlü büyücüsü olarak kabul edilen İsis, saygı ve kadın kavramlarına olan inancı temsil eder.

Fırtına Çöl Tanrıları Seth ve Anubis’in Özellikleri

Fırtına ve çöl tanrısı olduğuna inanılan Seth, kardeşi Osiris’i öldürdükten sonra nefret kazanmıştır. Yaşantısını çöllerde geçirmek zorunda kalan Seth bu nefretten sonra geriye asla dönememiş Mısır’ı çöllerden gelen düşmanlara karşı koruma görevini üstlenmiştir. Çizimleri eşeği anımsatan Seth, kırmızı sakallı ve uzun kulaklıdır. Asırlar boyunca tahta oturan krallar kendilerine Seth türevi olan; Set, Seti isimlerini almışlardır.

Anubis, ölümle beraber anılan tanrılardan biridir. Ceset çevresinde dolaşan çakallara benzetilen Anubis, çizimlerin pek çoğunda çakal başlı temsil edilmiş, yüzünde çakal ısırığıyla gösterilmiştir. Ölümle beraber ölen tanrıları mumyalama görevini de üstlenen Anubis halkına mumyalama mucizesini veren tanrı olmuştur.

Amathaunta ve Am-heh’in Özellikleri

Amathaunta, Mısır mitolojisine göre denizlerin tanrıçası olarak bilinmektedir. Denizden gelen nimetleri veren olarak nitelendirilen tanrıça, cömert ve bir o kadar da zengindir. Kızgınlığında dünyayı felakete sürükleyebilen Amathaunta için düzenli olarak teşekkür ve minnet ayinleri düzenlenmiştir.

Am-heh, Mısırlıların yeraltı tanrısı olarak kabul edilmektedir. Pek çok kavramla bağdaştırılmış olsa da Am-heh hakkında karma tanrı ifadesi de kullanılmaktadır. İnanışa göre yeraltında meydana gelen depremler, volkanlar ve toprak kontrolünü Am-heh yapmaktadır.

Amen ve Tefnut’un Özellikleri

Mısır mitolojisinde bulutlara hâkim olan ve doğa olaylarının birçoğunu kontrol altında tutan Tefnut,  görkemli bir tanrıçadır. Hâkimiyeti ve cesareti ile adına pek çok efsane anlatılmış olan Tefnut’un aslan başı ile tasvir edildiği dikkat çekmektedir. Halk, Tefnut’a yağmur ve bereket için yılın belli zamanlarında dua etmiştir.

Amen, kelime anlamı olarak saklı olan demektir. Mısır’ın ilk tanrılarından biri olan Amen, kaz ya da koç şeklinde tasvir edilmiştir. Yaratıcı tanrılar arasında kabul edilenlerden bir tanesidir. Mısır’da ismine yapılan tapınak, dünyanın en büyük ibadethanelerinden biridir.

Sekmet ve Atum’un Özellikleri

Mısır’da yaşanan her savaşın hâkimi olarak kabul edilen Sekmet, savaş tanrısı olarak bilinmektedir. Kazanılan savaşlar, Sekmet’in lütfu kaybedilenler ise kızgınlığının göstergesidir. Savaşta ölenler ise Sekmet’e kurban verildiğine inanılan adaklardır.

Atum, imparatorluk tanrısı olarak bilinmektedir. Mısır’da gelmiş geçmiş tüm kralların sahibidir. Mısır halkının tektanrıcılığa en yakın olduğu tanrı Atum’dur. Mısır’da yönetimi sağlayan ve kurulan imparatorlukların sahibi Atum olarak kabul edilmiştir.

Hator ve Horus’un Özellikleri

Mısır’da yaşanan tüm büyük aşkların sahibi Hator’dur. Aşk ve neşe tanrıçası olarak kabul edilen Hator, kimin kime âşık olacağını belirleyen tanrıçadır. Halk mutluluk, neşe ve yuva için Hator’a dua etmiştir.

Gök ve ışık tanrısı olarak kabul edilen Horus, aydınlığın ve gündüzün hâkimidir. Güneşle beraber dağılan ışığı kontrol eden Horus, yeryüzünün sahibi ve cennetin hükümdarı olarak da anılmıştır. Kutsal şahin tasviriyle çizilen Horus, piramitlerde yerini alan tanrılardan biridir.

Bastet ve Bes’in Özellikleri

Mısır’da çok uzun yıllar boyunca kedilere dokunmak, zarar vermek yasaklıydı. Dokunanların öldürüldüğü ve tanrıça Bastet tarafından lanetlendiği bilinirdi. Kedi tanrıçası olarak anılan Bastet, tanrıça İsis ile tanrı Ra’nın kızıdır. Bastet, zaman içinde doğurganlık ve analık tanrıçası ismini de almıştır.

Bes, müzik ve dans tanrısı olarak kabul edilmektedir. Tüm iyi zevklerin sahibi olan Bes, çocukların eğlendiricisi ve koruyucusu olarak bilinmektedir. Çizimlerde cüce ve korkunç bir görünüme sahip olsa da Bes’in iyi huylu ve pamuk kalpli olduğuna değinilmiştir.

Hauhet ve Hemsut’un Özellikleri

Ölçülemeyecek kadar çok olan sonsuzluğun sahibi olan Hauhet, en güçlü tanrıçalardan biri olarak kabul edilmiştir. Çizimlerde çoğunlukla kurbağa başı olarak resmedilmiş olan Hauhet’in tüm evrenin sonundan haberdar olan kişi olduğuna inanılmıştır.

Halkın, kralların ve Mısır’ın kaderine hükmeden kader tanrıçası olarak Hemsut kabul edilmiştir. Kişinin yaşayacağı yılı, evleneceği kişiyi ve ölüm zamanını belirleyen tanrıça Hemsut’tur.

Khnum ve Maat’ın Özellikleri

Yaratıcı tanrılardan bir tanesi olan Khnum, insanı yaratmıştır. Mısır’da insanın toprak ve çamurdan yaratıldığına inanılmıştır. Khnum, çamurdan insan yaratarak onları dünyaya göndermiştir.

Maat, gerçeklik tanrıçasıdır. Hukuki işlerden sorumlu olduğuna inanılan Maat, gerçekliğin ve doğruluğun sembolüdür. Kişi yalan söylediğinde ya büyük suçlardan birini işlediğinde kendini Maat’a affettirmek için adak sunar.

Satet ve Shu’nun Özellikleri

Mısır için önemli olan Nil suyunun koruyucu tanrısı olan Satet, bereketle anılmıştır. Suyun sağladığı bereket ve Nil’in kutsallığı Satet’in halk tarafından en kıymet verilen tanrılar arasında yer almasını sağlamıştır.

Shu, rüzgâr ve havanın tanrısı olarak kabul edilmektedir. Tüm Mısır’da meydana gelen rüzgârlardan ve fırtınalardan Shu sorumludur. Gökyüzünü taşıyan tanrı olarak isimlendirilmiştir. Aynı zamanda yıldızların sahibi olarak kabul edilmektedir.