Kısa filmler sinema televizyon gibi bölümlerde okuyan öğrencilerin ve sanatçıların aşina olduğu yapıtlar olsa da, kimi zaman hobi amaçlı da kısa filmler çekilmektedir. Gerek ülkemizde gerekse Dünya’da kısa film üzerine pek çok yarışma açılmakta ve kazananlar için sanat dünyasına doğru atılmış büyük bir adım olmaktadır.

Adı kısa olmasından dolayı çoğu insan için çekimi son derece kolaymış gibi algılansa da, kısa filmler sinemanın en zorlu türleri arasındadır. Çünkü önemli olan konuyu çok daha kısa bir süre içinde anlatmanız ve iletmek istediğiniz mesajı sorunsuzca verebilmeniz gerekir. Elbette her film türünde olduğu gibi kısa filmler de, yapmak istediğiniz türe göre değişiklik gösterecektir. Bu değişikliklere rağmen, kısa filme gönül vermiş herkesin bilmesi gereken bazı kıstaslar vardır.

Kısa Film Nedir?

Kısa film; uzun metraj filmden tür veya senaryo olarak farkı bulunmayan, doruk noktasını çok daha net bir şekilde anlatması gereken, maksimum 40 dakika olabilen filmlerdir. 30 dakikanın üstündeki filmler zaman zaman orta metraj da sayılabilmektedir.

Sinemanın belirli kuralları yoktur, bu nedenle her yönetmen ve senarist kendi kurallarını belirleyebilir. Kimi zaman yönetmenler kasıtlı olarak anlaşılmaz filmler yapmayı tercih ederler. Fakat genel olarak Amerikan tarzı sinemada bir doruk noktasının bulunması gerekmektedir. Doruk noktası; izleyiciyi kendisine çeken, genelde finalden önceki kısımda bulunan, filmin en can alıcı noktasıdır. Kısa filmlerde süre az olduğu için bu noktanın iyi yansıtılabilmesi hem zor hem de son derece önemlidir.

Kısa Film Nasıl Çekilir?

Kısa film çekimine başlamadan önce yapacağınız hazırlıklar filminizin iyi veya kötü olacağını belirler. Güçlü bir senaryo genelde iyi filmler yapabilmenizi sağlar. Elbette senaryo tek başına yeterli değildir. Bir film çekimini temel alt öğelerine ayırmak gerekirse; senaryo, oyuncular, ekipman, mekan, dekor, yönetim biçimi, bütçe ve montaj olarak sınıflandırmak mümkündür. Tüm bu kriterlerin kalitesi ise bütçe ile doğru orantılıdır.

İyi Bir Senaryo Sizi Başarılı Kılabilir

Kısa film festivallerinde ödül alan pek çok filmi incelediğimizde son derece özgün senaryolara sahip olduklarını görürüz. Bunun ana nedeni, kimsenin yapmadığı bir şey yaparak akılda yer etme isteğidir. Zaten sinemanın yıllardır süregelen tüm gelişimi de bu farklı olma isteğine bağlıdır.

Senaryo hazırlarken uymanız gereken bazı aşamalar bulunmaktadır. Aklınıza bir hikaye geldiğinde karakterleri belli başlı hatları iyi tanıtacak sinopsis yazmanız gerekir. Sinopsis genellikle kısa bir film için yarım sayfa kadar süren, filmin genel olay örgüsünü belirten incelemelerdir. Ayrıntılı görsel inceleme ise sinopsisten daha uzun süren fakat yine de 1-2 sayfayı geçmeyen betimlemelerdir. Ayrıntılı görsel incelemede karakterlerin yaşı, saçlarının rengi, mekanın ambiyansı gibi konulara değinilebilir.

Görsel inceleme sırasında yer verdiğiniz tüm karakterler ve daha fazlası için bir karakter şeması oluşturabilirsiniz. Bu her film için gerekli olmasa da, film çekimi sırasında yan karakterleri hatırlamanız açısından faydalı olacaktır.

Senaryoyu ayrıntılı görsel incelemenize bağlı kalarak yazabilirsiniz. Sahne senaryosundaki her 1 sayfa genelde filmdeki 1 dakikaya karşılık gelir. Sahne senaryosunda mekanın iç mi dış mı olduğu, gündüz mü gece mi olduğu, kullanılan sesler, o sahnedeki oyuncular ve o sahnenin olay örgüsü belirtilir. Çekim senaryosu ise belki de film çekerken kullanacağınız en önemli materyaldir. Başarılı bir çekim senaryosu işinizi büyük ölçüde kolaylaştırır. Çekeceğiniz sahneleri, sahne senaryonuza bağlı kalarak diyaloglarını ve çekim planlarını belirterek yazdığınız bu senaryoda, her sahneyi çekimlere bölmeniz ve tüm çekimleri gerçekten filmi çekeceğiniz sıralamaya göre sıralamanız gerekir. Kurguda o çekim daha sonra gelecek olsa dahi, onları montajda birleştirebileceğinizi unutmadan aynı anda tüm iç mekan çekimlerini alabilirsiniz.

Ekipmanın Kalitesi Filmin Kalitesini Belirler

Günümüzde cep telefonu kameraları ile dahi çok güzel görüntüler elde edilebilmesine rağmen sinematik bir anlayış için iyi bir kamera önemlidir. İnsanların yaptığı en büyük hata ise ekipmanı sadece kamera olarak düşünmeleridir. Bir kısa filmi kısa film yapacak şey ışıktır. Kameranızın tüm kalitesini arttıracak şey de ışıktır. Bu nedenle film çekmeye başlamadan önce en az 2 tane ortam renginize uygun ışık seçmeniz önemlidir.

Kısa filmler genelde düşük bütçeler ile çekildiği için fotoğraf makinesi tarzı kameralar kullanılır. Canon’un 650d, 60d, 70d gibi makineleri amatör çekimler için yeterli olacaktır. Bunun yanı sıra Osmo gibi dijital pazar liderlerinin her gün çıkardığı yeni teknolojik ürünleri takip ederek ucuza, işinizi büyük ölçüde kolaylaştıracak ekipmanları elde edebilirsiniz.

Mikrofon olarak shutgun mikrofon veya yaka mikrofonu kullanabilirsiniz. Eğer bum ile ses alacaksanız, bum çubuğunu ve ses kaydedicisini almayı unutmayın. Ses kaydedicinizin içinde bellek kartı olduğuna emin olun ve mümkünse laptopunuzu çekimlerde yanınızda götürerek her çekimden sonra sesi dinleyip, görüntüyü izleyin. Küçük ekranda belli olmayan pek çok hata büyük ekranda gözükecektir.

Mekan Seçimi Sizi Özgür Kılar

Ne kadar farklı mekanlar bulabilirsiniz filmde o kadar özgürsünüzdür. Çoğu kısa filmci ne yazık ki bütçe yetersizliği nedeniyle dilediği mekanları bulamamaktadır. Bu nedenle senaryonuzu bulabileceğiniz mekanlara göre oluşturmanız sizin için önemlidir yoksa senaryo ve film arasında uyuşmazlık yaşanabilir. Çok dar bir alanı çekmek istiyorsanız bile, çekim yapacağınız arka planın geniş olması size rahatlık verecektir. Ses, mikrofon gibi ekipmanların rahat hareket edebilmesi önemlidir.

Çekim yapacağınız mekanı, çekime başlamadan önce en az 2-3 defa ziyaret ederek kafanızdaki açılara uyup uymadığına bakın ve bazı küçük notlar alın. Aldığınız bu notlar film çekimi sırasında işinize yarayacaktır. Asla mı asla elinizdeki kamera çok profesyonel bir alet değilse karanlıkta çekim yapmayın. Olabildiğince doğru ışıkta çekim yapmaya çalışın ve sonra kurguda görüntüyü karartın. Çünkü ucuz makinelerde iso ve diyafram ayarları yeterli olmadığı için karanlıkta yaptığınız çekimler son derece grenli çıkacaktır. Gren, bazen filmlerde sizin de dikkatinizi çeken görüntünün karlanması ve piksel halinde görünmesi olayıdır. Ne yazık ki o şekilde çekilmiş bir görüntünün kurtarılma ihtimali yoktur.

Dekor ve Makyaj Filmin Anlamını Oturtur

Filmi yaşatan şey başarılı oyunculuk kadar başarılı makyaj ve dekordan da geçer. Oyunculara derinlik katan en önemli şey makyajdır. Doğru bir makyajla elinizdeki 20 yaşındaki bir oyuncuyu senaryoya uydurmak için 40 yaşında gibi gösterebilirsiniz.

Makyaj yaparken seçeceğiniz alt tonların dekora uyumlu olması önemlidir. Filmin türüne bağlı olarak dekorda ufak farklılıklar yapabilirsiniz. Örneğin gerilim filmlerinde soğuk renklerden yararlanırken, aşk filmlerinde sıcak renkleri tercih edebilirsiniz. Günümüzde bazı otör yönetmenler kırmızı sıcak bir renk olmasına rağmen, onu gerilim rengi olarak kullanmaktadırlar. Bu şekilde bir imza atmak isterseniz bir renge ağırlık verebilirsiniz.

Devamlılığı Asla Atlamayın

Filmde devamlılık en önemli esaslar arasındadır. Devamlılığı atladığınız sahnelerin kurguda kurtarılabilmesi neredeyse imkansızdır. Bu nedenle oyuncu, dekor ve zaman devamlılığı önemlidir.

Oyuncu devamlılığı, oyuncunun bir önceki çekim ile bir sonraki çekimde; konum, kostüm, hareket, makyaj ve diyalog açısından devamlılığının bulunmasıdır. Dekor devamlılığı ise özellikle mumların kullanıldığı sahnelerde zordur. Mum, kolay eriyebilen bir nesnedir ve siz bir planı çekerken eriyebilir. Bu nedenle bu tarz nesnelerin devamlılığı önemlidir. Bir önceki sahnede olmayan hiçbir nesne bir sonraki sahnede olamaz. Eğer olacaksa o nesnenin oraya nasıl konduğu mutlaka gösterilmelidir.

Başarılı Oyuncu Tek Başına Filmi İzletir

Zaman zaman sizin de adam veya kadın ne iyi oynamış dediğiniz olmuştur. Zaten dünya sinemasına bakıldığında sırf isimleri milyonlarca izleyici çeken ünlü oyuncuları izlemek mümkündür. İyi bir oyuncu başarılı bir senaryo ve uyumlu bir teknik ekip ile birleşirse mükemmel bir film ortaya çıkabilir. Önemli olan oyuncunun hem bireysel hem de diğer oyuncular ile birlikteyken gösterdiği performanstır.

Ne olursa olsun oyuncu seçimi yaparken role dikkat etmeniz önemlidir. Çoğu kısa filmin oyuncu için yeterli bütçesi bulunmamaktadır bu nedenle filmlerdeki amatör oyunculuk göze batacaktır. Güzel sanatlar fakültelerinden ücretsiz oynayacak tiyatro öğrencileri bularak, daha kaliteli işlere imza atabilirsiniz.

Bir Filmi Kurtaran veya Batıran Evre: Montaj

Kurgu, bir filmin ya zirveye çıkacağı ya da yere batacağı evredir. Çok kötü bir film zor da olsa kurguda toparlanabileceği gibi, iyi bir film kurguda batabilir. Bu nedenle kurgu yapan kişinin bu işten anlaması önemlidir.

Adobe premiere en iyi kurgu programları arasındadır. Ayrıca edius da kullanılabilir. Moviemaker tarzı programlar sektörel bazda bakıldığında çok amatör kaçmaktadır ve sinemacılar tarafından pek tercih edilmez. Yine de basit projelerde kullanılabilir. İyi efektler elde etmek isteyenler Adobe’un after effect programından yararlanabilirler. Programlara dair tüm öğretici ders videolarını internette bulmak mümkündür. Bu nedenle öğrenmesi son derece kolay ve zevklidir.

Dublaj ve Müzik Kurgunun Ana Hatlarıdır

Eğer film çekimi sırasında ses kaydı alamadıysanız sonradan dublaj almanız gerekecektir. Dublajda ağız senkronu ve seslerin yapay durmamasına dikkat edin. Kurgunun en önemli olaylarından bir tanesi de sestir. Bu nedenle çekim yaptığınız mekanlarda sahnenin uzunluğuna göre ortam sesleri kaydetmeniz faydalı olacaktır. Kurgu sırasında alt ses kanalları açarak bu sesleri dibe yerleştirebilirsiniz. Bu sayede ses devamlılığı sağlanacaktır.

Müzik ve Görsel Efektler

Her ne kadar kısa film çekmek isteyenler yeterli bütçeye sahip olmasalar da iyi bir görsel efekt, muazzam ürünler ortaya çıkarabilir. Bugün tüm dünyada en çok izlenen dizi ve filmlerin neredeyse tamamı efekt harikası ürünlerdir.

Müzik ise kısa veya uzun olması fark etmeksizin, her filmde mutlaka gerekli sahnelerde kullanılmalıdır. Müziğin doğru kullanımı tüm filmin havasını değiştirir. Bu nedenle özgün besteler bulmanız, işinize yaracaktır. İzinsiz kullanılan tüm parçalar telif hakları nedeniyle kabul festivaller tarafından kabul edilmemektedir. Yabancı festivaller şarkının giriş kısmını 30 saniyeyi açmayacak şekilde kullanmak kabul edilmektedir.