Lisansüstü başvurularda karşılaşılan ilk engellerden biri ALES’tir. Sınav, akademik başarı isteyen hemen herkesin aşması gereken barajlardan biri olarak bilinmektedir. Özellikle üniversitede kalmak ve akademik kıdemlerden birine sahip olmak niyetindeyseniz ALES’e girip istenilen puanı alıp barajı aşmak mecburiyetindesiniz.

Üniversite okuduktan sonra tezli yüksek lisans eğitimine başlayabilmek için ALES puan şartı aranmaktadır. Tezsiz yüksek lisans yapmak isteyenler ise ALES’e girmek zorunda değildir. ÖSYM tarafından hazırlanan ve uygulanan sınava farklı bölümlerden binlerce aday katılmaktadır. Pek çoğunun amacı öğretim üyesi dışında üniversite herhangi bir pozisyonda yer edinebilmektir. Özellikle araştırma görevlisi ve okutmanlık için ALES önemli bir sınavdır. Aldığınız puana bağlı olarak geleceğinizi şekillendirdiğiniz söylenebilir.

ALES Nedir?

Akademik personel ve lisansüstü eğitimi sınavı olarak açılan ALES, ÖSYM’nin yaptığı derecelendirme sınavlarından biridir. Kişiler; akademik kadrolara girmek, lisansüstü eğitim almak ya da doktora yapmak için ALES’e girmek zorundadır.

Düzenli şekilde yapılan sınava üniversite mezunu olan herkes katılabilmektedir. Yalnızca akademik personel olmak için değil kendinizi denemek için de sınava katılımınız mümkündür.

ALES Ne İşe Yarar?

ALES’e katılan adaylar, sınava yalnızca yüksek lisans yapmak için girmezler. Bu sınavdan alacağınız puan sayesinde uzman çevirmen, eğitim planlamacısı olabilirsiniz. ALES’in istendiği zorunlu alanlar her yıl değişkenlik göstermektedir.

Okutmanlık, araştırma görevlisi ya da uzmanlık için ALES’e girilebildiği gibi zaman zaman formasyon eğitimi için de ALES zorunluluğu getirilmektedir. Bu nedenle eğitiminizde bir adım daha atabilmek için sınava girip kendinizi test etmeniz önemlidir. Alacağınız puanla herhangi bir başvuruyu yakalayabilir, farklı bir kapıyı aralayabilirsiniz.

ALES’e Kimler Girebilir?

ALES’ üniversite mezunu olan her öğrenci girebilmektedir. Mezun olacağınız yıl ve 3. sınıf da dâhil olmak üzere sınava girme hakkınız bulunmaktadır. Bu süreçte sınav puanınızın geçerli olacağı süreç baz alınmaktadır. Mezun olduğunuzda ALES puanınızı kullanabilmeniz için son iki yılınızda sınava girebilirsiniz.

Üniversite mezunu olup farklı kurumlarda çalışan kişiler de ALES’e girebilmektedir. Sınava girdikten sonra hem çalışıp hem yüksek lisans yapabilirsiniz. Bunun yanında yüksek lisansını tamamlamış olanlar, üniversiteye devam etmek istediklerine karar verdiklerinde de ALES’e başvuruda bulunabilirler. Aldıkları puanlar doğrultusunda kendilerine uygun bir pozisyona başvuru yapabilirler.

ALES Ne Zaman Yapılmaktadır?

ALES her yıl düzenli olarak iki kez yapılan bir sınavdır. Sınav ilkbahar ve sonbahar dönemi olmak üzere iki ayrı şekilde uygulanmaktadır. İlkbahar ALES’i tarihi değişkenlik göstermekle beraber çoğunlukla mayıs ayında yapılmaktadır. Sonbahar ALES’i ise kasım ayında tamamlanmaktadır. Yıl içerisinde bu ikisinden herhangi birisini seçip sınava girebilirsiniz.

ALES’e Kaç Kez Girilebilir?

Adaylar, ALES’e istedikleri kadar girme hakkına sahiptir. Kaç yıl olduğu önemli olmaksızın şartlara uygunluğunuz söz konusu olduğu sürece herhangi bir engel bulunmayacaktır. Daha önce sınava girmiş ve sınav kurallarına aykırı olarak cezai işlem görmüşseniz sınav haklarınızın elinizden alınması söz konusu olabilir. Bu durum sınava sonraki girişlerinize engel olacaktır.

ALES’in Geçerliliği Ne Kadardır?

ALES’e giren bir öğrenci kaçıncı kez girdiğine bakılmaksızın değerlendirilmeye alınmaktadır. Sınavdan aldığınız puanın geçerlilik süresi 3 yıldır. Sınavdan iyi bir puan aldıysanız sınava yeniden girmenize gerek kalmadan puanı istediğiniz yerde kullanabilirsiniz. 3 yıl içinde sınava girmek isterseniz herhangi bir engel olmaksızın girebilirsiniz. Aynı şekilde yılda iki kez ayrı dönemlerde katılma hakkınız bulunmaktadır. Bu süreçte hangi puanınız daha yüksek olursa kullanım hakkınız ona devredilecektir.

ALES Sözel Konu Dağılımı Nasıldır?

ALES’te Türkçe ve Matematik olmak üzere iki ayrı alan bulunmaktadır. Sözel ve sayısal şeklinde bölünen bu bölümlerde, ne kadar doğru sayınız olursa o kadar puan elde etmektesiniz.

Sözel bölümde öğrencilerin karşılaştığı konuların başında sözcükte anlam bulunmaktadır. Sonrasında cümlede anlam ve anlatım biçimleri sorulmaktadır. Öğrencilerin zamansal sıkıntı yaşadığı en büyük sorun ise paragraf sorularıdır. Bunlar dışında, anlatım bozuklukları ve sözel mantık soruları sorulmaktadır.

ALES’te Matematik Konu Dağılımı Nasıldır?

ALES’te matematik konu dağılımı temel kavramlarla başlamaktadır. Sonrasında çözümleme, bölme-bölünebilme, asal çarpanlar soruları sorulmaktadır. Rasyonel sayılar, mutlak değer ve eşitsizlikler de sorulan sorular arasında yer almaktadır. Ayrıca çarpanlara ayırma, üslü sayılar ve köklü sayıların yanı sıra oran-orantı, denklemler de sorulmaktadır. Adayları en çok zorlayan ve zaman kaybetmelerine neden olan sorular ise problemlerdir. Oldukça geniş kapsamlı olan problemler en az sayısal mantık kadar yorucu kabul edilmektedir. Kümeler, işlem ve olasılık da dağılımda yer alan konu başlıklarıdır.

ALES’te Geometri Konu Dağılımı Nasıldır?

ALES’e giren adaylar Türkçe ve matematikle beraber geometri soruları da çözmek durumundalar. Sayısal bölümün içine dâhil olan geometride; doğruda açı, üçgende açı, uzunluk ve alan konuların başında gelmektedir. Bunların yanında kenarortay, açıortay, benzerlik, dörtgenler de konu dağılımında yer almaktadır.

Geometride adayları en çok zorlayan konu ise çemberde açı, alan, analitik geometri ve katı cisimler konularıdır.

ALES’te Kaç Soru Sorulmaktadır?

ALES’te sözel 1 ve sözel 2 olmak üzere iki ayrı sözel bölüm bulunmaktadır. Sınava giren adaylar birinci ve ikinci bölümde ayrı ayrı olmak şartıyla yaklaşık 40’ar soru ile karşılaşacaklardır. Aynı şekilde sayısal 1 ve sayısal 2 bölümlerinde de 40’ar tane sorudan 80 soru bulunmaktadır. Sınav boyunca toplamda 160 soru çözülmesi gerekmektedir.

ALES Ne Kadar Sürmektedir?

ALES, sınavlar arasında zamansal sıkıntının en sık yaşandığı sınavlardan biridir. Öğrenciler sorumlu oldukları bölümlere göre sınav sorularını çözerken aynı zamanda sınav zamanını da idareli kullanmaya mecburdurlar. Özellikle paragraf, problemler ve sözel-sayısal mantık soruları öğrencilere en fazla zaman kaybettiren konulardır. Sınava hazırlanırken bu alanlara zamansal yoğunluk gösterilmelidir.

ALES tam olarak 150 dakika süren bir sınavdır. Kişi, çözmesi gereken soru sayısını 150 dakika içerisinde tamamlamalıdır.

ALES’te Hangi Sorular Çözülmeli?

ALES’e girmeden önce başvurmak istediğiniz yüksek lisans programınızın hangi alandan kabul yaptığını araştırmanız gerekmektedir. 4 ayrı bölüm bulunduğu için yapacağınız tercih yüksek lisansa yerleşebilmeniz açısından önemlidir.

Sözel puandan alım yapan yüksek lisans programları için; sözel 1, sözel 2 ve sayısal 1 alanlarını çözmeniz gerekmektedir. Sayısal 2’nin size herhangi bir puan katkısı olmayacaktır.

Eşit ağırlık puanından alım yapan programlar için; sayısal 1, sayısal 2 ve sözel 1 bölümlerini çözmeniz gerekmektedir.

Sayısal puandan alım yapan yüksek lisans programları için adayların sayısal 1, sayısal 2 ve sözel 1 bölümlerini çözmeleri gerekmektedir. 

ALES’te Katsayılar Ne Kadardır?

ALES’e giren sözel öğrencileri için katsayısı en fazla olan bölüm, sözel 1 ve sözel 2’dir. 0,40 katsayı veren bu bölümlerin yanında sayısal 1 bölümü de 0,20 katsayı puanı almanızı sağlamaktadır.

Eşit ağırlık öğrencileri için katsayısı en yüksek olan bölüm, sayısal 1 ve sözel 1’dir. 0,40 katsayı puanına sahip olan bu bölümlerin yanında sayısal 2 bölümü de 0,20 katsayı puanı vermektedir.

Sayısal öğrencileri için katsayı puanı 0,35 olan sayısal 1 ve sayısal 2 bölümlerinin yanında 0,30’la sözel 1 bölümü de önemlidir. Tüm katsayılar, öğrencilerin netleriyle orantılı olarak işlemden geçirilerek net puanı ortaya koymaktadır.