Dünya’nın Yedi Harikası’ndan biri olarak bilinen Halikarnas Mozolesinin tarihi çok eskiye dayanmaktadır. Halikarnas yerinin günümüzdeki adı Bodrum olarak kabul edilir. Milattan önce 300’lü yıllar arasında Karya Kralı Mausollos’un adına eşi Kraliçe Artemis tarafından yaptırılır.

Karya Kralı Mausollos’un anıt mezarı, 1500 yıl boyunca sapasağlam durmuştur. 12. Yüzyıla kadar sağlam haliyle görülmesi örnek gösterilebilir. Daha sonrasında yüksek şiddetli bir depremle yıkıldığı bilinerek, 1400’lü senelerde taç ocağına dönüştürülür.

Mozolenin taşları ise, hala ayakta duran Bodrum Kalesi’nin örülmesinde kullanılmıştır. Halikarnas Mozolesi’nin eni ve boyu çok geniş olarak hazırlanmış ve daha sonrasında yapılan tüm anıt mezarlarının da mozole olarak adlandırılmasına neden olmuştur. Yunan ve Mısır mimarileri bir arada kullanılarak yapılan Halikarnas Mozolesi’nin devasa bir anıt mezarı olduğu bilinir.

Halikarnas Mozolesi Nerede?

Halikarnas Mozolesi, Muğla iline bağlı Bodrum ilçesinde yer alıyor. Geçmiş zamanlarda anıt mezar için çok araştırma yapılmış olmasına rağmen, bulunamamıştır. Araştırmaların sonucu 2011 senesine kadar sürmüş, Muğla’nın Milas Uzunyuva yerinde görev yapan bir gazetecinin yardım istemesi sonucu, kazılara başlanır.

Tarihi 2500 sene öncesine dayanan ve at kılı ile korunduğu anlaşılan bir mezar bulunur. Mezarın olduğu yerlerde gizli geçitler olması çalışanların mezara ulaşmasını zorlaştırsa da, engelleyememiştir. İngiliz Arkeolog’ların 1856 senesinde yapmış olduğu çalışmalarda bulunan birçok Mozole parçaları, British Museum yani Britanya müzesi olarak bilinen yerde sergilenir.

Halikarnas Mozolesi, her ne kadar basit bir mimari gibi gözükse de, usta bir yapı gerektiren, gizemli olan bir anıt mezardır.

Halikarnas Mozolesi’nin Mimarisi

Yunan mimarisinin kolon işçiliği ve Mısır mimarisinin piramit çatı işçiliği bir araya getirilerek, Halikarnas Mozolesi’nde kullanılır. Mozolenin iki çeşit kültürden meydana gelmesi anlamını daha da arttırmıştır. Günümüzde açık hava müzesi olarak bilinen anıt mezarın, sol yanındaki yapılarda kabartmalar olduğu görülür. Ayrıca kabartmaların üzerinde ve yanında birçok maket ve çeşitli çizimler bulunmaktadır.

Halikarnas Mozolesi’nin tabanı, 32 metreden 38 metreye kadar olup, sadece bulunulan alana bakıldığında ise, 242 metreden 105 metre ebatlarına ulaşmaktadır. Mozole 4 bölümden oluşur ve 24 basamaktan meydana gelir.  Basamakların piramit çatısından meydana gelmesi ve tepesindeki heykelin etkili duruşu, en göz alıcı bölümünü oluşturur.

Kral Mausollos’un eşi ile arabada oturması ve atların silueti heykele işlenmiştir. Anıt mezarın yüksekliği 50-55 metre olduğu söylenir. Müzede sergilenen maketler de yükseklik boyutuna göre hazırlanmıştır.

Halikarnas Mozolesinin Tarihçesi

Mozole ve çevresindeki heykellerin yaratıcısı Satyros ve Pytheos olarak kabul edilir. Milattan önce 355 senesinde eserin yapımına başlanılmış, hatta Karya Kralı Mausollos’un bizzat mozolenin temelini attığı söylenir. Daha sonra kralın vefat etmesiyle birlikte, görevi eşi ve kız kardeşi üstlenir.

Eşinin ve kız kardeşinin ölümüyle birlikte mozoleyi kralın kardeşleri devam ettirir. Mozole yaklaşık olarak 1500 sene ayakta durduktan sonra, büyük bir zelzelenin etkisiyle yıkılır. Yıkıldıktan sonra 1400’lü senelerde Saint Jean şövalyeleri Bodrum’a gelip, mozoleyi taş ocağına dönüştürürler ve günümüze kadar gelir.

Mozolenin yıkılışından kalan bazı parçalar, kabartmalar, heykel ve basamaklar, Sultan Abdülmecit’in izni alınarak İngiltere büyükelçisi tarafından Londra’ya gönderilmiştir. Halikarnas Mozolesinde sergilenen tüm görseller, orijinal parçalara benzetilen kopyalarıdır. Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri olan Halikarnas Mozolesi, her ne kadar değişmiş olsa da, özellikle turistler başta olmak üzere, yerli ve yabancı kişilerin dikkatini çekmekte ve her sene birçok ziyaretçiyi misafir etmektedir.

Halikarnas Mozolesi, uygarlıkların mimarisini ve yaşayış şekillerini gözler önüne sererek, kişileri geçmişte gizemli bir yolculuğa çıkarmaktadır.