Moloz, genellikle bina yıkımı ve tadilatları sonunda ortaya çıkan atık beton, çimento, kiremit gibi yapı malzemelere verilen addır. Yıkım ne kadar büyük olursa moloz miktarı da o kadar artar. Molozların doğru bir şekilde ortadan kaldırılması ise; insan sağlığı açısından oldukça önemlidir.
İçerik
Yıkım ve inşaatlar sonrasında ortaya çıkan yapı malzemeleri olarak bilinen molozlar farklı büyüklüklerde olabilir. Moloz atıkları ise; inşaat sektörü için önemli bir sorundur. Doğru şekilde yönetilmesi konusunda çok sayıda yönetmelik bulunur. Ayrıca belediyeler ve moloz kaldırma servisleri de bu konuda destek vermektedir.
Molozlar, son zamanlarda daha çok deprem sonrasında gündem olsa da genellikle bina, yol yapım çalışmaları gibi işler sonrasında oluşur. Yapıların yıkımı sonrasında ortaya çıkan atık maddeler öncelikle kullanılan özel ekipmanlar sayesinde küçük parçalara ayrıştırılırlar. Daha sonra bu malzemeler özel bir şekilde taşınarak depolanır.
Asbest, molozda oluşan en zararlı minerallerden birisidir. Özellikle solunum yollarında oluşacak hastalıkların risklerini arttırmaktadır. Yapılan araştırmalar yoğun olarak asbeste maruz kalan kişilerin akciğer kanseri riskinin önemli anlamda arttığını göstermiştir.
Molozlarda bulunan asbestin zararlarından korunmak amacıyla doğru bir şekilde ayrıştırma yapılması gerekmektedir. Ayrıca taşıma esnasında asbestin etrafa yayılmasını önlemek oldukça önemlidir.
Asbestin toprağa gömülmesi, denize dökülmesi ya da kılması oldukça zararlıdır. Ciddi çevre sorunlarının oluşmasına neden olabilir. Doğal yollarda çözünmesi, parçalanması ya da yok olması mümkün değildir.
Asbestin denize dökülmesi, sudaki yaşamı riske atacaktır. Ayrıca deniz canlılarından dolaylı olarak insanlara geçerek sağlık sorunlarına neden olacaktır.
Moloz taşınması esnasında çevreye mümkün olduğunca az zarar verilmeye özen gösterilmelidir. Taşıma işlemi esnasında uygun ekipman ve araçlar kullanılmalıdır. Kamyonlar, kepçeler ve bobcat gibi araçlar kullanılabilir.
Taşıma işlemi esnasında atık yönetimi kurallarına uygun olarak hareket edilmesi önemlidir. Bu işlem esnasında sahada uzmanların görev alması şarttır.
Molozların atılacağı yerler genellikle belediyeler tarafından belirlenmektedir. Ayrıca belediyeler moloz atığı toplama şirketleriyle çalışabilirler. Böylece molozlar özel tesislere ya da depolama alanlarına taşınır.
Evet, molozlardaki malzemelerin bir kısmının geri dönüştürülmesi mümkündür. Örneğin moloz içerisindeki beton, kiremit, cam gibi malzemeler ayrılarak yeni yapı malzemelerinin üretiminde kullanılabilir. Bu sayede daha az hammadde kullanımı mümkün olur.
Molozların yeniden kullanılması mümkün olmakla birlikte insan sağlığı açısından zarar oluşturmaması adına çok dikkatli olunmalıdır.