Afazi nedir, nasıl tedavi edilir sorusu cevabı merak edilen sorulardan biridir. Günlük hayatınızda diyalog kurduğunuz insanlardan bazılarının konuşma yetilerinin zayıf olduğunu fark edebilirsiniz. Konuşamamayla beraber aynı şekilde yazma konusunda da sorun olduğu dikkatinizi çekebilir.
Afazi hastalığı, kişilerin konuşma ve yazma yetilerinde sorun olması durumudur. Meydana gelen herhangi bir hasar nedeniyle oluşan bu sorun kişilerin kalıcı hasar almasına neden olabilmektedir.
Günlük hayatta yaşanabilecek bazı aksilikler konuşma, yazma ve anlama becerilerinin gerilemesine neden olabilmektedir. Afazi hastalık belirtileri de bu sıkıntılarla kendini göstermektedir. Kişi ve yakınları durumu fark ettiğinde zaman kaybetmeden doktora gitmelidir.
İlginizi Çekebilir: Konuşma Bozuklukları
İçerik
Afazi belirtileri herkeste farklılık gösteren belirtilerdir ancak bazı belirtiler yaygın şekilde kendini gösterebilmektedir. Bu belirtiler arasında en genel olan ise konuşamama sıkıntısıdır. Kişi konuşmakta, sözcükleri yuvarlayarak çıkarmakta güçlük çekmektedir.
Konuşmaya çalışma esnasında uygun olan sözcükleri bulmakta güçlük çeken kişi, uzun süre düşünmek zorunda kalmaktadır. Sık sık duraksama ve ne söyleyeceğinden emin olmama durumu kendini göstermektedir.
Beynin konuşma merkezi nasıl çalışması gerekiyorsa afazi hastalığı olan kişilerde tam tersi performans sergilemektedir.
Hastalığın bir başka belirtisi, anlama konusunda güçlük çekmektir. Kişi özellikle kalabalık ve gürültülü ortamlarda algı güçlüğü çekmekte ve kendini ifade edememektedir.
Afazi hastalığı düşünme konusunda çok büyük sorunlar yaşatmaz ancak afazi çeşitleri içinde ağır olan vakalar, düşünme güçlüğü de yaşayabilmektedir.
Afazi tipleri genelde 5 yaygın çeşitte ortaya çıkmaktadır. Kişi, afazi hastalığına yakalandığında hangisine dâhil olduğundan emin olamaz böyle durumlarda doktora gidilmesi son derece önemlidir.
Afazi çeşitleri kişinin hastalığa yakalanma durumuna bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bazı hastalar, doğduğu andan itibaren bu sorunu taşırken bazıları geçirdikleri trafik kazası ya da travmalar sonrasında afazi rahatsızlığına yakalanmaktadır.
Afazi çeşitlerinden ilki ekspresif afazidir. Tutuk veyahut ifade edici afazi olarak da bilinen bu çeşitte kişi, ne söylemek istediğine karar verebilir. Söylemek istedikleri, ağzından tutuk ve tedirgin şekilde çıkmaktadır.
Represif afazi çeşidinde, algılama sorunu bulunmaktadır. Kişi duymasına, okumasına rağmen algıladıklarını anlamlandırma güçlüğü yaşamaktadır.
Anomik afazi, konuşma ve dillendirme konusunda güçlük olmayan bir türdür. Kişi söylemek istediklerini herhangi bir sorun olmadan dile getirmektedir ancak isimlendirme güçlüğü yaşamaktadır.
Global afazi rahatsızlığı en ağır afazi türü olarak bilinmektedir. Birçok kişide, felç sonrasında kendini göstermektedir. Okuma, yazma, anlama ve konuşma becerilerinin tamamının yitirildiği bir türdür.
Primer afazi çeşidi en nadir görünen afazi çeşididir. Afazi tedavi edilebilir mi sorusunun cevabı primer afazi için ne yazık ki hayırdır. Nedeni de bilinemeyen bu rahatsızlıkta, kişi yavaş yavaş tüm yetilerini kaybetmektedir. İletişim kurmaya dayalı olan tüm beceriler zaman içinde unutulmaktadır.
Afazi türlerinden her biri farklı nedenlere dayanmaktadır ancak genel olarak beyne alınan bir darbe bu duruma neden olmaktadır. Alınan sert bir hasar, kişinin geçirdiği bir travma ve daha birçok neden beynin konuşma ve anlama yetisini kaybetmesine sebebiyet verebilmektedir.
Yapılan inceleme ve araştırmalar sonucunda felç geçiren insanların %40’ı felç sonrasında afazi hastalığına yakalanmaktadır. Afazi hastalığı, başa darbe alınması sonrasında %50 oranında kendini gösteren bir sıkıntıdır.
Hasarla beraber beynin geçirdiği herhangi bir hastalık da afazi rahatsızlığına neden olabilmektedir. Alzheimer, beyin enfeksiyonu, iltihaplanmalar ve nörolojik diğer rahatsızlıklar afazi hastalığına kaynaklık edebilmektedir.
Afazi hastaları iyileşir mi, hastalığın geçme ihtimali var mı endişeleri çok sık duyulmaktadır. Doktorlar bu konuda türe bağlı yanıtlar vermektedirler. Öncelikle belirtilerin takip edilmesi ve doktorlara teşhis ettirilmesi çok önemlidir.
Afazi hastalığının teşhis edilebilmesi için doktorlar öncelikle diyalog kurmaya çalışırlar. Hastanın konuşma, anlama, okuma becerilerini gözden geçirirler. Sonrasında geçmiş yaşantısında herhangi bir felç ya da darbe durumu söz konusu olup olmadığını araştırırlar.
Hasta ve hasta yakınlarının bu konuda vereceği cevaplar çok önemlidir. Daha sonra uzman doktor tarafından nörolojik bazı testler yapılmaktadır. Kişiye yazması, okuması ve cevaplaması için birtakım sorular yöneltilmektedir. Yapılan testlere bağlı olarak kişilerde afazi olup olmadığı netleştirilebilecektir.
Afazi hastalığının tedavi sürecini etkileyen belli başlı detaylar bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi beyne alınan darbenin büyüklüğüdür. Beynin hasar sebebi, afazinin türü üzerinde etkili olmaktadır. Dolayısıyla kişinin iyileşme sürecini de doğrudan etkilemektedir.
Beyinde oluşan hasarın düzeyi ve kişinin yaşı da tedavi süreci üzerinde söz sahibi olan konulardır.
Afazi hastalığının şiddetine bağlı olarak tam veyahut kısmen iyileşme durumu ortaya çıkabilmektedir. Afazi tedavisi çoğunlukla terapi yöntemi ile yapılmaktadır. Kişinin terapiye vereceği cevaplara bağlı olarak tedavi süreci planlanmaktadır.
Afazi hastası olan kişiler, doktorlar tarafından kontrol altına alınıp bir süre incelenmelidir. Uzmanlar afazinin ne durumda olduğunu ve hangi türünün bulunduğunu teşhis etmelidir. Sonrasında terapi süreci başlatılmalıdır.
Afazi terapilerinde kişinin konuşma donanımına ve yetisine bağlı olarak bireysel eğitimler verilmektedir. Kendini ifade edebilmesi ve daha iyi konuşabilmesi için birtakım egzersizler yapılmaktadır. Bu şekilde kaliteli yaşam ve iyileşme süreci gerçekleştirilmektedir.
Afazi hastaları kesinlikle iyileşmez veyahut hemen iyileşir demek çok doğru değildir çünkü iyileşmeleri, hastalığın türüne ve derecesine bağlıdır.